VRAM چیست و چه کاربردی دارد؟

VRAM (رم ویدیویی) به هر نوع حافظه دسترسی تصادفی (RAM) اشاره دارد که به طور خاص برای ذخیره داده‌های تصویر برای صفحه نمایش کامپیوتر استفاده می‌شود. هدف VRAM اطمینان از اجرای یکنواخت و روان نمایشگر گرافیکی است. VRAM در برنامه‌هایی که بافت‌های تصاویر پیچیده را نمایش می‌دهند یا ساختارهای سه‌بعدی (3D) را اجرا می‌کنند، بسیار مهم است. استفاده معمول VRAM برای کاربران، اجرای انواع مختلف بازی یا برنامه‌های طراحی گرافیک سه بعدی است.

همه انواع VRAM درواقع از همان ترکیبات RAM هستند.این رم، یک بافر بین پردازنده کامپیوتر و صفحه نمایش است و اغلب فریم بافر (Frame Buffer) نامیده می‌شود. هنگامی که قرار است تصاویر به صفحه نمایش ارسال شوند، ابتدا توسط پردازنده به عنوان داده‌هایی از رم اصلی (غیر ویدیویی) خوانده می شوند و سپس روی VRAM نوشته می شوند. سپس داده‌ها به سمت صفحه نمایش فرستاده می‌شوند.

VRAM در برابر RAM

به زبان ساده، VRAM نوعی رم است. RAM به حافظه عمومی کامپیوتر اشاره دارد. نوع دیگری از RAM به نام DRAM نیز وجود دارد، چیزی است که کامپیوترها برای اجرای برنامه‌ها، لود کردن سیستم عامل و اجرای وظایف‌شان از آن استفاده می کنند.

VRAM بخشی از RAM است که به طور خاص به پردازش مرتبط با گرافیک اختصاص داده شده است. VRAM تمام داده‌های تصویر و گرافیکی را که روی صفحه نمایش کامپیوتر نشان داده می شود، ذخیره می کند. این کمک می‌کند که نمایش این گرافیک‌ها به صورت روان و یکنواخت اجرا شود. ظرفیت‌های بالاتر VRAM به این معنی است که داده‌های گرافیکی بیشتری را با سرعت بیشتری می‌توان پردازش کرد. ظرفیت‌های بالاتر این رم می‌تواند نرخ فریم، رندر و شبیه‌سازی کلی فیزیک را افزایش دهد.

انواع مختلف VRAM

Multibank DRAM (MDRAM): یک رم با کارایی بالا است که توسط MoSys توسعه یافته است. این حافظه را به چندین قسمت 32 کیلوبایتی (KB) یا بانک  تقسیم می کند که می‌توان به صورت جداگانه به آن‌ها دسترسی داشت. VRAM های قدیمی یکپارچه بودند، که در آن کل فریم بافر در یک زمان قابل دسترسی است. داشتن بانک های حافظه مجزا، امکان دسترسی به صورت همزمان را فراهم می کند و عملکرد کلی را افزایش می‌دهد. MDRAM همچنین از مدل‌های دیگر VRam ارزان‌تر است.

Rambus DRAM: یک VRAM طراحی شده توسط Rambus است که یک گذرگاه اختصاصی دارد که جریان داده بین VRAM و فریم بافر را سریع‌تر می‌کند.

Windows RAM (WRAM): یک نوع رم با کارایی بسیار بالا است که دارای دو پورت است و تقریباً 25% پهنای باند بیشتری نسبت به V RAM دارد، اما هزینه کمتری دارد. WRAM را می توان برای وضوح بسیار بالا (مانند 1600 x 1200 پیکسل) با استفاده از رنگ واقعی استفاده کرد. نکته‌ای که باید درنظر بگیرید این است که رم ویندوز ربطی به ویندوز مایکروسافت ندارد.

Synchronous Graphics RAM (SGRAM): یک DRAM همگام با ساعت است که یک حافظه نسبتا کم هزینه است. SGRAM یک حافظه تک پورت است، اما می تواند با باز کردن همزمان دو صفحه حافظه به جای یک صفحه، مانند حافظه دو پورت عمل کند.

کاربرد

کارت‌های گرافیک مدرن از نسخه‌ای از SGRAM به نام GDDR6 استفاده می‌کنند. GDDR6 مخفف Graphics Double Data Rate 6 است و مشابه DDR4 یا DDR5 است که به عنوان RAM سیستم در کامپیوترهای مدرن استفاده می‌شود. GDDR6 جانشین GDDR5 است و ظرفیت و پهنای باند بیشتری نسبت به نسخه قبلی خود دارد. GDDR6 برای ساختارهای چیپ‌ها و برای استفاده در کارت‌های گرافیک، محاسبات با حجم و کارایی بالا و کنسول‌های بازی طراحی شده است.

برای برنامه‌هایی که به عملکردهای پیچیده پردازش داده‌ها متکی هستند، مقدار V RAM روی کارت گرافیک یک سیستم به اندازه مقدار RAM سیستم مهم نیست. یک لپ‌تاپ workstation مدرن می تواند به راحتی بدون کارت گرافیک هم کار کند. این لپ‌تاپ ها از RAM سیستم برای پخش فیلم استفاده می‌کنند.

VRAM بیشتر، برای برنامه‌های پردازش گرافیکی یا بازی های سطح بالا بهتر است. کارت‌های گرافیک موجود هم رم‌های مختلفی دارند. به عنوان مثال، انویدیا کارت‌های گرافیک Geforce RTX 3080، Geforce RTX 3090 و Geforce RTX 3080 Ti را ارائه می‌دهد که همگی از GDDR6 پشتیبانی می‌کنند.

اهمیت VRAM در گیمینگ

VRAM نقش کلیدی در عملکرد بازی، مانند کوتاه کردن زمان لود بازی و بهبود کیفیت تصویر دارد. داشتن حداقل‌هایی از این رم برای اجرای بازی‌های مدرن با کیفیت بالا ضروری است. به عنوان مثال، رندر کردن یک بازی با وضوح 1080p با رندر کردن یک بازی با وضوح 4K که به حافظه گرافیکی بیشتری نیاز دارد، متفاوت است و به VRAM بیشتری احتیاج داریم. در غیر این صورت، بافت‌ها و تصاویری که بازی سعی در ارائه آن دارد می‌تواند VRAM پرُ کند و باعث شود کارت گرافیک این داده‌ها را به رم منتقل کند و باعث افت عملکرد شود.

امروزه 4 گیگابایت رم گرافیکی برای بازی های 1080p کافی است. با این حال، کاربرانی که با کیفیت بالا می‌خواهند بازی کنند بهتر است به رم های بیشتر فکر کنند. در زیر می‌توانیم این نسبت را ببینیم:

برای بازی:

2 گیگابایت برای 720p
4 گیگابایت برای 1080p
6 تا 8 گیگابایت برای 1440p
8 تا 12 گیگابایت برای 2160p یا 4K

برای ادیت ویدیو:

8 گیگابایت برای فایل‌های 720p تا 1080p
16 گیگابایت برای فایل‌های 4K
32 گیگابایت برای ادیت انواع فایل‌ها
64 گیگابایت برای کاربران حرفه‌ای که می خواهند فایل‌های 8K را ویرایش کنند

چگونه مقدار VRAM را افزایش دهیم؟

برای اینکه بررسی کنید آیا کامپیوتر ویندوزی‌تان به VRAM بیشتری نیاز دارد یا خیر مراحل زیر را طی کنید:

• توی قسمت سرچ ویندوز بنویسید “Display Setting”
• گزینه Advanced Display Settings را انتخاب کنید.
• روی متن Display adapter properties for display کلیک کنید.
• مقدار VRAM در تب باز شده نشان داده خواهد شد.

ساده ترین راه برای افزایش این رم، خرید یک کارت گرافیک بهتر است. به عنوان مثال، اگر از کارت گرافیک داخلی استفاده می‌کنید، کارت‌های گرافیک مجزا انویدیا را امتحان کنید.

اما اگر امکان آپگرید ندارید، راه‌های دیگری هم برای افزایش VRAM وجود دارد. به عنوان مثال برای برخی از سیستم‌ها، VRAM را می توان از طریق BIOS افزایش داد. برای انجام این کار، به “Settings” بروید، “System” را انتخاب کنید و وارد منوی “Advanced Features” یا “Advanced Chipset Features” شوید. در مرحله بعد، گزینه منویی را انتخاب کنید که به “Graphics Settings”، “Video Settings” یا “VGA Share Memory Size” نزدیک است. این باید چندین گزینه برای تنظیم مقدار رم GPU به شما بدهد که از 128 تا 512 مگابایت می‌تواند متغیر باشد.

بیشتر بخوانید: تفاوت رم DDR5 با DDR4 چیست؟