از زمان معرفی اولین پردازندههای اینتل تا به امروز، مدل‌های بسیار زیاده ساخته شده‌اند و در حال حاضر، انواع پردازندههای Core i5 ،Core i3 و Core i7 را در نسل‌های مختلف می‌توانید پیدا کنید. سوالی که هنگام خرید پردازنده یا لپ‌تاپ احتمالا ذهن شما را درگیر می‌کند، این است که فرق بین این‌ها چیست؟ آیا داشتن پردازنده‌ای با Core بالا بهتر است؟ در این مقاله به این سوال پاسخ خواهیم داد؛ با ما همراه باشید.
Core i3, Core i5, Core i7
اگر بخواهیم به زبانی خیلی ساده بیان کنیم، باید بگوییم که «اکثر» Core i7 ها بهتر از Core i5ها هستند، و به همین ترتیب Core i5 ها نیز بهتر از اکثر Core i3. اما این همه داستان نیست و طبیعتا فاکتورهای زیادی در این زمینه دخیل هستند که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.
نکته‌ای که اینجا باید به آن توجه کنید، این است که این اعداد 3، 5، 7 که با خانواده‌های Core اینتل هستند، صرفا به معنای قدرت پردازش نسبی آن است و ارتباطی با تعداد هسته و یا سرعت کلاک (فرکانس) آن ندارد. به عنوان مثال یک پردازنده Core i7 تعداد هسته‌هایش 7 تا نیست (به همین ترتیب Core i3 تعداد هسته‌هایش 3 نیست)!
اینکه هر پردازنده در کدام خانواده قرار می‌گیرد، بسته به 3 معیار کلی تعداد هسته، سرعت کلاک، و مقدار کش دارد. با استفاده از این 3 فاکتور، به زبانی ساده می‌توانیم بفهمیم که قرار است از هر پردازنده چه انتظاری داشته باشیم و چگونه با دیگر پردازندهها قرار است که مقایسه شود. اما به طور کلی هنگام انتخاب یک پردازنده یا یک لپ‌تاپ، می‌توانید یک حدس کلی داشته باشید:
- یک پردازنده Core i3 قدرتی کافی برای انجام کارهای معمولی و پایه را به شما می‌دهد.
- یک پردازنده Core i5 کارایی خوبی برای اکثر کارها به شما می‌دهد.
- یک پردازنده Core i7 قدرت خوبی برای پردازش اکثر کارهای سنگین به شما می‌دهد.
البته همانطور که گفتیم این صرفا یک حدس و برآورد نسبی هستش و پردازندهها را نباید بر این اساس مقایسه کرد؛ همانطور یک پردازنده قدیمی Core i7 به اندازه یک پردازنده نسل جدید Core i5 قدرت ندارد و پایین‌تر از آن قرار می‌گیرد. هرگروه Core براساس جامعه هدف خودش نیز می‌تواند تقسیم‌بندی شود. بعضی پردازندهها برای استفاده در لپ‌تاپ ساخته شده‌اند و بعضی برای دسکتاپ. مصرف انرژی تفاوت بزرگی در اینجا است، چرا که پردازندههای موبایل معمولا باید با مصرف انرژی کمتری کار کنند.
تعداد هسته
با اینکه تعداد هسته‌های پردازنده همه چیز نیستند، اما به طور کلی داشتن هسته بیشتر به منظور انجام کارهای بیشتر به صورت همزمان است. با توجه به این تعریف، کامپیوتری با تعداد هسته‌های بیشتر در انجام فعالیت‌های مالتی‌ترد مانند بازی بهتر است. با اینکه هیچ قاعده یا قانونی در این زمینه وجود ندارد، به طور معمول هسته‌های کمتری در Core i3 پیدا می‌کنید. درگذشته یک پردازنده Core i3 معمولا 2 هسته داشت، اما امروزه تعداد هسته‌های بیشتری را می‌بینیم. برای مثال بعضی Core i3 های نسل دوازدهم، تا 10 هسته نیز دارند.
دلیل این موضوع این است که اولویت اول این پردازندهها ارائه کارایی قابل قبول با قیمت پایین است، نه داشتن عملکردی قوی. این‌ها بیشتر در کامپیوترها و لپ‌تاپ‌هایی پیدا می‌شوند که قیمت اقتصادی دارند و هزینه آن‌ها عملکرد را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. به همین ترتیب Core i5 قدرت بیشتری دارد و کارایی نسبی آن بالاتر است. بخشی از این به میانگین سرعت کلاک بالاتر بر می‌گردد. بخشی دیگر به هسته‌های اضافی مربوط می‌شود. هسته‌های بیشتر به این معنی است که این پردازندهها می‌توانند رشته‌های بیشتری را به‌طور همزمان مدیریت کنند و سرعت کلاک بیشتر به این معنی است که می‌توانند کارها را به طور بهتری انجام دهند.
در نهایت، Core i7 نیز طبق همین روال پیش می‌رود. شما هم میانگین سرعت کلاک سریع‌تر و هم هسته‌های بیشتری در اختیار دارید. قبلا پردازندههای اینتل Kaby Lake i7 فقط شامل چهار هسته بودند، اما نسل مدرن‌تر Alder Lake از پردازنده‌هایی با 16 هسته و سرعت کلاکی که محدوده آن تا 5.00 گیگاهرتز می‌رسد، بهره می‌برند.
برای اینکه بدانید تعداد هسته و سرعت کلاک چیست و چه در نقشی در قدرت و سرعت کامپیوتر شما دارد، مقاله‌های مربوطه را بخوانید:
مقدار کش
کش، حافظه بسیار سریعی است که با پردازنده شما کار می‌کند تا اطالاعات مورد نیاز آن را نگه دارد و بفرستد. بدون کش، پردازنده شما مجبور است برای انجام هر کاری متکی به حافظه داخلی باشد، که به شدت کند است و عملکرد کامپیوتر شما را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. پردازنده وقتی متوجه می‌شود که از یک‌سری اطلاعات خاص به صورت تکراری استفاده می‌کند، آن را در کش خودش ذخیره می‌کند. کش به نوعی همان رم است، اما خیلی سریع‌تر و اینکه اختصاصی خود پردازنده است.
همانطور که می‌توان حدس زد پردازنده‌ای با کش بیشتر، اطلاعات بیشتری را برای پردازش آماده می‌کند و سرعت پردازنده بیشتر می‌شود. این دلیل اصلی است که Core i7 عملکرد سریع‌تری دارد. مقدار کش پردازنده در سال‌های اخیر پیشرفت چشم‌گیری داشته است. پردازندههای نسل چهارم Haswell Core i3 اینتل دارای 3 یا 4 مگابایت حافظه کش بودند، Haswell Core i5s دارای 4 یا 6 مگابایت حافظه کش و پردازندههای Haswell Core i7 دارای 8 مگابایت حافظه کش بودند، به جز i7-4770R که تنها 6 مگابایت داشت.
در مقابل، پردازندههای نسل دوازدهم Alder Lake اینتل نه تنها کش بیشتری دارند (مثلاً تا 12 مگابایت در پردازندههای Core i3 نسل 12 اینتل)، بلکه از نوع کش جدید و بهبود یافته‌ای به نام Smart Cache نیز استفاده می‌کنند. Smart Cache با به اشتراک گذاشتن کش بین هسته‌های پردازنده، باعث بهتر شدن کش می‌شود که نتیجه آن بهبود عملکرد و کارایی کلی CPU است.
Hyper-Threading
در شرایط عادی، تنها یک رشته می تواند توسط یک هسته CPU به شکل همزمان ارائه شود. اگر یک CPU دو هسته‌ای باشد، فرضاً تنها دو رشته می‌توانند به طور همزمان کار کنند. اگر CPU شما دارای چهار هسته باشد، می‌تواند همزمان چهار رشته را مدیریت کند. و به همین ترتیب این عدد بالا می‌رود.
ویژگی hyper-Threading به طور کل این قاعده را عوض می‌کند، به طوریکه به هر هسته اجازه می‌دهد تا چندین رشته را مدیریت کند، که بسیار عالی است. به عنوان مثال یک Core i3 دو هسته‌ای که از hyper-Threading بهره می‌برد، می‌تواند 4 رشته را پردازش کند که هر هسته بیشتر از یک رشته را به عهده می‌گیرد. با توجه به این موضوع، Core i5 چهار هسته‌ای که از hyper-Threading پشتیبانی نمی‌کند، به اندازه یک Core i3 که از این تکنولوژی استفاده می‌کند کارایی دارد (حداقل از نظر تعداد رشته).
این یکی از دلایلی است که چرا پردازندههای Core i7 برای پردازندههای اصلی دسکتاپ محبوبیت بیشتری دارند. این پردازندهها دارای هسته‌های بیشتری نسبت به پردازندههای i5 و i3 هستند که خب مزیت آشکاری با توجه به Hyper-Threading را دارد. پردازندههای i9 اینتل با افزایش تعداد هسته‌ها حتی بیشتر از این هم جلو می‌روند. به عنوان مثال، پردازندههای Alder Lake i9 اینتل 16 هسته و 24 رشته دارند.
کدام را بخریم؟
اگر لپ‌تاپ یا کامپیوتری می‌خواهید که مدت زیادی برای شما کار کند و برای انجام اکثر کارها شما را همراهی کند، بهتر است بروید سراغ یک پردازنده جدید i7 که هسته و کش بیشتری دارد. به خصوص اگر گیمر هستید، i7 برای شما باید گزینه اول باشد تا همه بازی‌ها را بتوانید با کیفیت بالا بازی کنید. همچنین بهتر است سیستم پیشنهادی یک بازی را داشته باشید تا حداقل سیستم مورد نیاز. با این حال، اگر از کامپیوتر خود فقط برای وبگردی، انجام کارهای بانکی، خواندن اخبار و دانلود فیلم و آهنگ استفاده می کنید، احتمالاً با i5 یا i3 ارزان‌تر مشکلی نخواهید داشت.
عامل تعیین کننده دیگر در اینجا این است که آیا کارهایی که با کامپیوتر خود انجام می‌دهید، از تکنولوژی‌هایی مانند Hyper-Threading استفاده می‌کنند یا خیر. به عبارت دیگر، باید بررسی کنید که آیا برنامه‌هایی که استفاده می‌کنید دارای قابلیت چند رشته‌ای هستند یا خیر. در زمینه گیم این قضیه صادق است. همچنین اکثر نرم‌افزارهای سنگین اینگونه هستند. به عنوان مثال، بسیاری از ادیتورهای عکس و برنامه‌های ادیت ویدیو چند رشته‌ای هستند.
